Latin Amerika bölgesindeki yenilenebilir enerji potansiyeli açıktır; güneşli iklimi ve elverişli rüzgâr koşulları sayesinde güneş ve rüzgar enerjisi projeleri için ideal bir yer haline gelmektedir.

Özellikle Meksika, dünyanın en iyi güneş kaynaklarına sahip ülkelerinden biri olarak vurgulanmaktadır[1].  Uluslararası Yenilenebilir Enerji Ajansı da Meksika’nın potansiyelini takdir etmektedir[2].  Ajansa göre:  “Meksika’da büyük ve çeşitlilik içeren bir yenilenebilir enerji kaynağı temeli var.  Doğru politikaların karışımı söz konusu olduğu takdirde, Meksika, enerji arzını çeşitlendirmeye yardımcı olacak yenilenebilir enerji kaynaklarına büyük ölçekli yatırım çekme potansiyeline sahiptir.  Artan yenilenebilir enerji kullanımı aynı zamanda Meksika’yı sera gazı emisyonlarını önemli ölçüde azaltma yoluna sokacaktır.”

2015 yılından bu yana, Meksika genelinde yaklaşık olarak 5GW’lık güneş enerjisi üretim kapasitesi sunan üç uzun vadeli ihale yapıldı.[1].  Abdul Latif Jameel Enerji de Fotowatio Yenilenebilir Girişimleri ile (FRV), ülkedeki ilk iki güneş fotovoltaik tesisinin geliştirilmesi yoluyla önemli bir etkide bulunmaktadır. 

FRV’nin San Luis de Potosi’deki Potosi güneş enerjisi santrali bu yılın başlarında faaliyete başlamıştır.  Yıllık 815.000 MWh üretecek ve 76.000’den fazla eve yeterli olacak enerji sağlayacaktır.  Meksika’nın CO2 emisyonunu yılda yaklaşık 98 milyon ton oranında düşürecektir.  FRV’nin ikinci tesisi olan Jalisco’daki Potrero PV tesisi, 2020’de tamamlandığında yılda 750.000 MWh üretecektir.  128.000 eve enerji sağlayacak ve CO2 emisyonunu yaklaşık olarak 437.000 ton azaltacaktır.

Her iki projeye de FRV tarafından başlatılan öncü sosyal gelişim programları eşlik etmektedir.

FRV (Meksika ve Orta Amerika) Genel Müdürü Fernando Salinas Loring, Meksika enerji piyasasını tartışmak, FRV’nin en son tesislerinde ilerleme göstermek ve Meksika’nın temiz bir enerji liderine dönüşümüne yardımcı olmak için teklif vereceği gelecekle ilgili planları Abdul Latif Jameel insights için anlattı.

Meksika enerji endüstrisinin mevcut durumunu ve potansiyelini nasıl değerlendiriyorsunuz?

Aralık 2018’de hükümet değişikliğimiz oldu ve onunla birlikte birçok politika da değişime uğradı.  Yeni hükümet, 2024 yılına kadar %35 yenilenebilir enerji hedefinin korunduğunu teyit etti; bu çok önemli.  Ancak, önceki hükümetin yenilenebilir enerji üretimini teşvik etme şeklini gözden geçiriyor ve tüm alanı yeniden değerlendiriyor, yenilenebilir enerji kaynaklarını başka bir şekilde teşvik etmek istiyor.

En önemli şey, bugün itibariyle enerjimizin %24’ünün temiz enerji ile sağlanmasıdır.  Önümüzdeki beş yıl içinde (2024) %35’e ulaşmamız gerekiyor, ancak bunun nasıl sağlanacağı henüz belli değil.  Bu, FRV gibi şirketler için büyük fırsatlar sunuyor.

2024 yılına kadar %35 yenilenebilir enerji gerçekçi bir hedef mi?  Sektörün geride bırakabileceği bir hedef mi?

Evet.  Hükümet politikayı yeniden teyit etti ve Potrero projemiz gibi gelişmeler endüstrinin performansını ilerletmeye yardımcı oluyor.  Potrero, sözleşmeye dayalı olmayan bir şekilde yapılandırıldığı için oldukça yenilikçidir; yani, enerjiyi satmak için hükümetle bir sözleşmemiz yoktur.  Bunun yerine, enerjiyi özel taraflara veya devlet kurumlarına satma seçeneğine sahip olacağız.  Bu tür bir özel yatırım ve yenilik, %35 hedefine ulaşma konusunda gerçekçi bir şansımız olacaksa çok önemli olacaktır.  Kolay olmayacak, ama yapılabilir.

Meksika’da yenilenebilir enerji sektöründeki rüzgâr ve güneş enerjisinin genel içindeki oranları nedir? 

Şu anda, güneş enerjisinden (2,2 GW) daha büyük bir rüzgâr oranı (12,4 GW) var.  Güneş geçen yıla göre hızlı büyüyor, ancak rüzgâr teknolojisi altı yıl önce bu noktaya gelmişti.  Daha uzun süredir burada, bu yüzden daha fazla var.  Fakat güneş şimdi onu yakalamaya başladı.

Yenilenebilir enerji ihtiyacı kamuoyunda yaygın olarak takdir ediliyor mu?

Kesinlikle.  Gördüğümüz duygu şu; sadece Meksika’da değil, aynı zamanda daha da geniş bir bölgede klim değişikliği konusunda endişe duyuluyor.  Nüfusun büyük çoğunluğu iklim değişikliğini önemli bir sorun olarak görüyor.  İnsanlar ayrıca toplumlarımızın ve şehirlerimizin refahını düşünüyor.  Hareketlilik ve özellikle elektrikli taşıtlar gündemi hızlandırıyor, bu nedenle güneş enerjisinin dağıtımı da kilit öneme sahip olacak.  İnsanlar, günlük olarak nasıl enerji ürettiğimizi ve tükettiğimizi düşünmenin giderek daha önemli hale geldiğini anlıyorlar.  Yenilenebilir enerji tüm bu düşünceler içinde çok büyük bir faktördür.

 

San Potosi ve Potrero’daki projeler nasıl ilerliyor?

Her iki proje de yolunda gidiyor ve iyi durumda.  Potosi güneş (342 MWdc) santrali 11 Mayıs 2019’da faaliyete başladı.  Şu anda tam kapasite ile çalışmakta ve Meksika elektrik piyasası için başarıyla enerji üretmektedir.  Bu bizim için çok önemli bir proje oldu.  Meksika’daki ilk projemiz ve harika bir yatırım oldu.

Potrero fabrikasında (296 MWdc), 8 Mart 2019 tarihinde mali kapanışı yaptık.  Mayıs 2019’un başlarında inşaata başladık ve tesisin 2020 yılı Temmuz ayı başlarında, sadece 14 veya 15 aylık bir inşaat sürecinden sonra işletime alınmasını hedefliyoruz.

Bu iki proje ile şu anda yaklaşık 73.000 MW’a sahip bir Meksika pazarına toplam 640 MW’lık kapasite kurduk.  Dört yıl önce burada faaliyete başladık ve şimdi pazardaki kurulu kapasitenin %0,8’ini temsil ediyoruz, bu yüzden çok kısa sürede ilgili bir oyuncu haline geldik.

Hükümet, yenilenebilir enerji kaynaklarını daha da ileriye taşımak için herhangi bir girişimde bulunabilir mi?

Sadece Meksika için değil, her ülke için en önemli şey, hissedarları ve yatırımcıları güvence altına alan ve teşvik eden politikalara ihtiyacımız olmasıdır.  Yatırımların mantıklı olduğu istikrarlı bir ortam olması gerekir.  Bunun ötesinde, yenilenebilir sektörünü teşvik etmenin birçok yolu vardır.  Ancak, her şeyden önce, her zaman bir hükümet değişikliği olduğunda yeniden onay sürecini başlatmayan istikrarlı bir ortama ve uzun vadeli hükümet politikalarına ihtiyacınız var.  Bu, varlıklarınızı uzun vadede biriktirebileceğiniz konusunda güven yaratır.

Potosi ve Potrero tesislerinde enerji üretiminin ötesinde FRV, yerel topluluklara sosyal faydalar sağlamada da aktif olmuştur.  Bize bundan biraz daha bahseder misiniz?

Evet, bu bizim için çok önemli bir alan.  Tipik olarak, güneş santralleri, yerel toplulukların okullar, sağlık ve toplum tesisleri gibi tesislere ve altyapıya yatırım yapma konusunda zorlandıkları uzak kırsal bölgelerde bulunur.  Bu tür meselelerin ele alınmasına yardımcı olarak, bu topluluklara bir şeyleri geri vermeye inanıyoruz.

Mesela Potosi’de mezarlığın etrafına bir çit ördük, seyirci koltukları olan bir beyzbol sahası inşa ettik ve okulu boyuyor ve pencereler, kapılar ve ortak yemek alanının onarımı dâhil olmak üzere okul malzemeleri sağlıyoruz.  Bu çok önemlidir, çünkü okulun pencere ve kapıları çalışmıyordu; bu yüzden kışın çocuklar okula gidemiyordu çünkü çok soğuktu.  Ayrıca girişimci kadınlar için atölye çalışmaları düzenliyoruz ve bazılarının kendi yerel inisiyatiflerini başlatmalarına yardımcı olduk. 

Potrero’da sosyal programımıza yeni başladık.  Oradaki okulda da bazı çalışmalar yapıyoruz, öğrencileri tesisi görmeye götürüyor ve onlara operasyonlar hakkında know-how sağlıyoruz.  Ayrıca günde 12 saat çalışan bir tıp merkezi oluşturuyoruz.  Bu, toplum için her gün bir doktor olduğu ve ayrıca antibiyotikler ve diğer tıbbi ihtiyaçlar için materyaller sağladığımız anlamına geliyor.  Yakın bir gelecekte gelecek daha çok şey sağlayacağız.

Üzerinde çalıştığımız bu gibi 10-20 girişim var ve planımız toplum etkinliklerimize yılda 50.000 ABD Doları ayırmak.  Büyük bir rakam gibi görünmeyebilir, ancak bu topluluklar için çok büyük.  Bu büyüklükteki bir yatırımla birçok şey yapabiliriz.  Biz hükümet değiliz: Her şeyi yapamayız.  Ancak, bazı sorumluluklar alabileceğimizi ve kendilerini geliştirmelerine yardımcı olabileceğimizi düşünüyorum.

Bu toplulukların tepkisi ne oldu?

Çok olumlu oldu.  Sağladığımız destek ve yatırım için topluluklar çok müteşekkir kaldı.  Onların bakış açısına göre, okullarının kapısı veya penceresi yokken yanı başlarında dünya çapında bir güneş tesisinin kurulduğunu görmeleri haksızlıktır.  Ve bu yerel toplulukların desteğine de bağlı olduğumuz için biz de böyle düşünüyoruz.  Yaşamlarını ve fırsatlarını iyileştirmeye katkıda bulunmaktan gurur duyuyoruz. 

FRV’nin önümüzdeki beş ila 10 yıldaki umutları ve istekleri neler?

Bir ilerleme planımız var.  Varlıkları geliştirmeye devam etmek ve Meksika’nın yenilenebilir enerji sektöründeki pazar liderlerinden biri olarak yerimizi güvence altına almak istiyoruz.  Bu agresif bir büyüme planı.

Meksika’da enerji talebi her yıl %3 büyüyor ve bazı bölgeler enerji talebini karşılama konusunda şimdiden zorluk çekiyor.  Ülkenin gelecekteki potansiyel sorunlardan kaçınmak için yenilenebilir enerjiyi ve geleneksel enerjiyi birleştirmesi gerekecektir.  Ancak Meksika çok büyük bir ülke (burada 130 milyon insan yaşıyor) ve büyük resme bakarsanız, kesinlikle birçok fırsat olacağı açık.  Burada kalmak, bu fırsatlardan yararlanmak ve teslim edilmesine yardımcı olmak için sabırsızlanıyoruz Meksika’nın geleceği için daha temiz bir enerji karışımı

FRV’nin San Luis de Potosi’deki Potosi güneş enerjisi santrali bu yılın başlarında faaliyete başladı.  Yılda 815.000 MWh üretecek ve 76.000’den fazla evi beslemeye yeterli enerji sağlayacak

 

[1] Sunny Mexico: An Energy Opportunity, GreenTechMedia, 7 July 2010

[2] Renewable Energy Prospects: Mexico, IRENA, May 2015

[3] Will Mexico’s new government stymie solar growth? Solar Plaza, 9 January 2019